TCMB: Dezenflasyon Süreci ve Talep Dengeleniyor

0

BEĞENDİM

0

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, 2023 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda küresel ekonomi, enflasyon ve para politikası stratejileri üzerine kapsamlı bir sunum gerçekleştirdi. Sunumda, alınan kararların finansal piyasalara etkileri ile Türkiye’de enflasyonun kısa vadede yükseltebilecek unsurlar üzerinde duruldu. Karahan, dezenflasyon sürecinin öngörülenden bu yana başladığını ve makroekonomik göstergelerin bu sürece uyumlu bir şekilde ilerlediğini ifade etti. Ayrıca, küresel manşet ve çekirdek enflasyondaki düşüşün devam ettiğini, işgücü piyasalarında normalleşmenin yaşandığını ve hizmet enflasyonundaki katılığın zayıflama eğiliminde olduğunu belirtti.

Karahan, enflasyon görünümüne bağlı olarak gelişmiş ülkelerin merkez bankalarının faiz indirim süreçlerine girdiğini ve bununla birlikte gelişmekte olan ülkelerde de faiz indirim beklentilerinin arttığını vurguladı. Bunun yanı sıra, ılımlı büyüme ve enflasyon görünümünün merkez bankalarının önümüzdeki dönemde parasal sıkılığı azaltma imkanlarını artırabileceğini söyledi. Ancak, merkez bankalarının kalıcı dezenflasyon sağlanana kadar gerekli parasal sıkılığı koruyacaklarına ve temkinli bir şekilde indirim süreçlerini yöneteceklerine dair iletişimlerinin sürdüğünü belirtti.

Karahan, üçüncü çeyreğe ait mevcut verilerin yurt içi talepteki dengelenme sürecinin devam ettiğini gösterdiğini kaydetti. Temmuz ayında perakende satış hacmi endeksinin aylık ve çeyreklik bazda bir artış gösterdiğini, ancak yıllık büyümenin yavaşladığını ifade etti. Yurt içi talep yavaşlamasının enflasyonist etkinin azalmasına yol açtığını belirten Karahan, ikinci çeyrekteki çıktı açığının gerileme kaydettiğini ve bunun üçüncü çeyrekte de devam etmesini beklediklerini açıkladı. Sıkı para politikasının iç talepte dengeyi sürdüreceği ve yılın geri kalanında çıktı açığının negatif düzeylere düşeceği öngörüsü de sunuldu.

Enflasyon verilerine dair açıklamalarda da bulunan Karahan, enflasyonun mayıs ayında yüzde 75,5 ile zirveye ulaştığını, Eylül ayına gelindiğinde ise bu oranın yüzde 49,4’e gerilediğini belirtti. Hizmet enflasyonunun yavaşlamaya devam ettiğini, ancak bu grup içerisinde fiyat artışlarının temel mallara göre daha yüksek seyrettiğini aktardı. Hizmet sektöründeki fiyat artışlarının zamana bağlı ve geriye dönük fiyatlama davranışlarının etkisiyle daha yavaş bir şekilde gerçekleştiğini vurguladı. Kira enflasyonunun, yıllık yüzde 117 seviyesinde seyretmesiyle, hizmet enflasyonunun yaklaşık 45 puan üzerinde olduğunu söyledi.

Karahan, kira artış oranlarının gerilemesi ve taşınma ile sözleşme yenileme oranlarındaki düşüşün ilerleyen aylarda kira enflasyonunu zayıflatacağına dair sinyaller verdi. Tüketici ve firma enflasyon beklentileri üzerine yaptığı değerlendirmelerde ise, enflasyon beklentilerinin tüketiciler arasında yüksek seyrettiğini, temel ihtiyaç maddelerine verilen önemin bu durumu etkilediğini ifade etti. Eylülde tüm birimlerin enflasyon beklentilerinin aşağı yönlü güncellendiğini belirtti.

Merkez Bankası’nın parasal sıkı duruşunun ve kur korumalı mevduat (KKM) bakiyelerinin azaltılmasının Türk lirası varlıklarına olan güveni artırdığını ifade eden Karahan, Türk lirası mevduat payının yüzde 54 seviyesine ulaştığını söyledi. KKM hesaplarının 2023 yılı Ağustos ayında 140 milyar dolara ulaştığını, sonrasında 45 milyar dolara gerilediğini belirtirken, bu durumun parasal aktarım mekanizmasını güçlendirdiğini vurguladı.

Sonuç olarak, Karahan, para politikasındaki temkinli duruş ile birlikte enflasyonun istikrarlı bir şekilde gerileyeceğini ve finansal koşullardaki sıkılaşmanın talep koşullarındaki dengelenmeyi daha belirgin hale getireceğini öngördü. Sıkı para politikasının fiyat istikrarı sağlanana kadar devam edeceği mesajı verildi. Yıllık enflasyonun gerilemesiyle, Merkez Bankası’nın kararlı duruşunun da etkisiyle önümüzdeki yıllarda enflasyondaki düşüş trendinin sürdürüleceği değerlendirildi.