Keşan ve İpsala ilçelerinde yoğun olarak gerçekleştirilen çeltik hasadı, tarlaların ikinci ürün için hazırlanmasını hızlandırmak amacıyla anız yakma işlemlerinin artmasına yol açmıştır. Ancak anız yakmanın yasak olduğu bilinirken, bu faaliyet sonucunda oluşan duman bazı bölgelerde görüş mesafesini önemli ölçüde etkilemiştir. Dışarıda nefes almak bile zorlaşırken, apartmanların çatılarına ve balkonlarına kül düşmesi, hava kirliliğini daha da kötüleştirmiştir. Keşan ve İpsala’da hava kalitesinin düşmesi; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Sürekli İzleme Merkezi’nin Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı’na göre, atmosferdeki partikül madde oranlarının artmasıyla sonuçlanmıştır.
Keşan Kent Konseyi Başkanı ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Uğur Özdağlı, anız yakmanın Türk yasaları gereği suç sayıldığını belirtmiştir. Bu bağlamda, anız yakma eylemi 2872 sayılı Çevre Kanunu ve Tarım ve Orman Bakanlığı mevzuatları çerçevesinde cezai yaptırımlara tabi tutulmaktadır. Özdağlı, “2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 20. maddesine göre anız yakanlar idari para cezasına maruz bırakılır. 2023 yılı itibarıyla, her bir dönüm için ceza miktarı 500 ile 5.000 lira arasında değişmektedir. Bu ceza, ormanlara veya yerleşim yerlerine yakın bölgelerde daha da artabilmektedir,” diyerek, anız yakmanın topluma ve doğaya olan zararlarını vurgulamıştır. Ayrıca, Türk Ceza Kanunu’nun 169. maddesi gereği, anız yakma ormanlara zarar verirse, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası da olasıdır.
Özdağlı, anız yakmanın toprağın organik yapısını bozduğunu ve verimliliği düşürdüğünü, aynı zamanda biyolojik çeşitliliği yok ettiğini ve toprak erozyonuna neden olduğunu vurgulayarak, bunun yangın riskini artırdığını ve hava kirliliğine yol açarak çevre sağlığını tehdit ettiğini açıklamıştır. Bu nedenle, anız yerine toprak işleme tekniklerinin teşvik edilmesi, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın denetimlerinin artırılması ve çiftçilere anız yakmanın zararları hakkında eğitim verilmesi gibi önlemlerin alınması gerektiğini belirtmiştir.
Çeltik ekiminin yapıldığı İpsala ve Keşan ovalarında, kaymakam başkanlığında çeşitli temsilcilerden oluşan bir komisyon tarafından çeltik ekim miktarı, su kaynaklarının yönetimi, ilaçlama ve koruma tedbirleri titizlikle planlanmaktadır. Ancak çeltik hasadı sonrasında bu komisyonun görünür bir şekilde ortadan kaybolması dikkat çekici bir durumdur. Özdağlı, son günlerde Keşan ve İpsala’da yakılan anızların halk sağlığını ciddi şekilde tehdit ettiğini belirterek, “Son 15-20 gündür bu bölgelerde gözle görülen hava kirliliği ve yoğun duman, sadece iki ilçeyi değil, çevresindeki köyleri de tehdit eden ciddi bir sağlık sorunu haline gelmiştir,” açıklamasında bulunmuştur.
Havaya karışan toz, kül ve kimyasalların solunum yollarını tehlikeye soktuğunu ifade eden Özdağlı, anız yangınlarının neden olduğu bu hava kirliliğinin insan sağlığını da derinden etkilediğini vurgulamıştır. İklim değişikliği, sıcaklık farklılıkları ve okulların açılması gibi faktörlerin etkisiyle, astım ve bronşit gibi solunum yolu hastalıklarının artmasının önemli nedenlerinden biri olarak anız yakma sonucu ortaya çıkan kirleticilerin yaşam alanlarına yayılması öne çıkmaktadır.
Tüm bu gelişmeler ışığında, Keşan Kaymakamı, ilçe sağlık müdürü ve ilgili oda başkanları gibi yetkililerin acilen harekete geçmesi gerektiğini ifade eden Özdağlı, “İlçe Hıfzıssıhha Kurulu, bu konuda acil bir karar almalı ve hemen müdahale etmelidir. Sağlığımız ciddi bir tehdit altındadır ve bu durumu düzeltmek için şimdi harekete geçmemiz gerekmektedir,” şeklinde bir çağrıda bulunmuştur. Kent konseyinin sürekli olarak takip edeceğini belirttiği kent, çevre ve ekoloji meclisi çalışmaları, bu sorunların ortadan kaldırılmasına yönelik adımları desteklemek amacıyla sürdürülecektir.