15 Mart 2025 Cumartesi
Prof. Dr. Coşkun Usta, Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi’nde majör depresif bozukluk gibi duygudurum bozuklukları, anksiyete bozuklukları ve kronik ağrı durumlarını tedavi etmek için kullanılan antidepresanların yan etkilerini araştırmak amacıyla bir çalışma yürüttü. Bu çalışma kapsamında, kentteki özel hastanelerden seçtikleri 200 kişiyi inceleyen Prof. Dr. Usta ve ekibi, antidepresanların yan etkilerini kapsayan bir çalışma tamamladı. Araştırma sonucunda, reçetesiz satılan antidepresanların yan etkilerinin yüzde 75’inin kadınlarda görüldüğü, oranının da 100 kişiden 43’ünde yan etki olduğu belirlendi.
Prof. Dr. Coşkun Usta, antidepresan ilaçların sadece beyni değil, tüm vücudu etkileyebilen güçlü ilaçlar olduğunu vurgulayarak, bu tür ilaçların reçetesiz satılmasının uygun olmadığını savundu. Usta, antidepresan ilaçların depresyon dışında yeme bozuklukları, uzun süreli kronik ağrılar ve anksiyete tedavilerinde de kullanıldığını belirtti. Dünya genelinde 250 milyon depresif insan bulunduğunu belirten Usta, bu ilaçların yaygın kullanıldığını ifade etti.
Antidepresan ilaçların sıkça kullanıldığını belirten Prof. Dr. Usta, yaptıkları çalışmalarda yaş grubu, cinsiyet, beslenme gibi faktörlerin yan etkilerin ortaya çıkmasında etkili olduğunu belirtti. Toronto ölçeğine göre yapılan çalışmada, ilacı kullanan 100 hastanın 43’ünde yan etki görüldüğü tespit edildi. Yan etkiler arasında beyinde, sindirim sisteminde ve cinsel işlevlerde problemler yaşandığı belirlendi. Ayrıca, yan etkilerin yüzde 75’inin kadınlarda görüldüğü de saptandı.
Yapılan testlerde en sık görülen yan etkilerden birinin uyku bozukluğu olduğunu belirten Prof. Dr. Usta, ilacın uykuyu azaltabileceği gibi artırabileceğini de açıkladı. Baş ağrıları, bulantılar ve kusmalar gibi yan etkilerin ortaya çıkabileceğini vurgulayan Usta, şiddetli yan etkilerin yaklaşık yüzde 8’inde görüldüğünü ifade etti.
Antidepresan ilaçların beyinde serotonin seviyesini artırarak mutluluk hormonunun etkisini artırdığını belirten Prof. Dr. Usta, bu durumun beklenmedik sonuçlara neden olabileceğini ifade etti. Serotonin seviyesinin kontrolsüz bir şekilde artması durumunda mani dediği durumun tetiklenebileceğini belirten Usta, intihar eğiliminin artabileceğini de ekledi. Bu nedenle, antidepresan ilaçların dikkatli ve uzman kontrolünde kullanılması gerektiğini vurguladı.