Karabük’ün Eskipazar ilçesine bağlı Budaklar köyünde, milattan önce 1’inci yüzyılda kurulduğu ve milattan sonra 8’inci yüzyıla kadar yerleşim amacıyla kullanıldığı tahmin edilen Hadrianopolis Antik Kenti’nde arkeolojik kazı çalışmaları devam etmektedir. Bu çalışmalar, antik kentin tarihine ışık tutarken, bölgenin zengin kültürel mirasını gün yüzüne çıkarmayı hedeflemektedir.
Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş başkanlığında yürütülen çalışmalarda, çalışmaların kapsamı ve buluntuların niteliği dikkat çekmektedir. Özellikle, Hz. Süleyman’ın at üzerinde elinde mızrak ile şeytanı mızrakladığı bir sahneyi betimleyen kolye ucu bulunması, bu çalışmaların önemini artıran unsurlar arasında yer almaktadır. Milattan sonra 5’inci yüzyıla ait olduğu değerlendirilen bu kolye üzerinde, ‘Rabb’imiz kötülüğü yendi’ yazısının bulunduğu belirtilmektedir.
Çelikbaş, “Kültür Bakanlığımızın ‘Geleceğe Miras Projesi’ kapsamında çalışmalarımıza devam etmekteyiz” diyerek, buluntuların yanı sıra arkeolojik kazıların Anadolu arkeolojisi için taşıdığı önemi vurgulamıştır. Özellikle SDC 3 olarak nitelendirilen yapıda gerçekleştirilen kazılarda elde edilen bu amulet, bölgedeki tarihin anlaşılması açısından önemli bir kayıttır. Her iki yüzünde yer alan yazıtlar ve üzerindeki betimlemeleri ile dikkatleri üzerine çekmektedir.
Kolyenin ön yüzünde ‘Rabb’imiz kötülüğü yendi’ yazısının, arka yüzünde ise dört melek isminin yer aldığı ifade edilmektedir. Çelikbaş, bu kolye ucunun bir muska işlevi görmesinin yanı sıra Hadrianopolis’in askeri niteliği ile de bağlantılı olduğunu aktarmaktadır. Daha önce yapılmış kazılarda, bu antik kentin süvari birliklerine ev sahipliği yaptığı belirlenmiştir. Hz. Süleyman’ın askeri geçmişi ve atlara olan ilgisi göz önünde bulundurulduğunda, bu buluntunun anlamı daha da derinleşmektedir.
Hz. Süleyman, hem İslam dininde hem de öncesindeki semavi dinlerde önemli bir figürdür. Yahudi kaynaklarda bir hükümdar, İslam’da ise peygamber olarak yer almaktadır. Bu durum, Hz. Süleyman’ın kolye üzerindeki betimlemesinin neden bu denli önemli olduğunu açıkça göstermektedir. Bu eser, Anadolu arkeolojisi için daha önce benzeri görülmemiş bir buluş olma özelliği taşımaktadır.
Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, milattan sonra 5’inci yüzyıla ait olan bu eserin Anadolu’daki diğer benzer örnekleri ile kıyaslandığında müstesna olduğunu belirtmiştir. Bünyesinde barındırdığı yazı karakterleri ve stratigrafik veriler, bu eserin antik dönemde Hadrianopolis’in önemli bir din merkezi olduğuna işaret etmektedir.
Sonuç olarak Hadrianopolis Antik Kenti’nde yapılan bu kazılar, yalnızca arkeolojik bir çalışma olmanın ötesinde, tarih, din ve kültür açısından da derin anlamlar barındırmaktadır. Elde edilen buluntular, Anadolu’nun zengin tarihine dair önemli bilgiler sunmakta ve bölgenin kültürel mirasını daha iyi anlamamıza yardımcı olmaktadır. Günümüzde bile, bu eserler, tarihsel soyumuzla bağ kur
