“`html
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yaptığı açıklamaya göre, Anadolu tarihinin önemli eserlerinden biri olan Burdur’daki Boubon Antik Kenti kökenli bronz heykel, milattan sonra 2. veya 3. yüzyıla tarihlendirilmektedir. 1960’lı yıllarda gerçekleşen kaçak kazılar sonucunda yurt dışına kaçırılan bu eser, yıllar boyunca birçok farklı el değiştirdi. En son olarak ABD’nin Ohio eyaletinde bulunan Cleveland Sanat Müzesi’nin koleksiyonuna dahil edilen heykel, Türkiye’nin 65 yıl boyunca peşinden koştuğu eserlerden biri olmuştur.
Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan bu eserler, ünlü arkeolog Prof. Dr. Jale İnan öncülüğünde gerçekleştirilen araştırmalarla gündeme getirildi. Ancak, Marcus Aurelius heykelinin Türkiye’ye iadesi bugüne kadar başarılmış değildir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Marcus Aurelius heykelinin Boubon Antik Kenti’ndeki Sebasteion yapısına ait olduğunu uzun yıllar süren çalışmalarla ortaya koydu. Bakanlığın arşiv belgeleri ve akademik araştırmalar, heykelin orijinal yerini anlamada kritik rol oynadı. Antik kentteki kaçak kazılarla ilgili görgü tanıklarının ifadeleri, bilimsel bulgularla bir araya gelince Manhattan Bölge Savcılığı ve Amerikan İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi (HSI), Türkiye’nin iade talebini haklı buldu ve heykelin Cleveland Sanat Müzesi’nden alınmasına karar verdi.
Cleveland Sanat Müzesi, bu el koyma kararına karşı Ekim 2023’te mahkemeye başvurarak heykelin kökeninin kesin olmadığı iddiasında bulundu. Bunun üzerine, Kültür ve Turizm Bakanlığı müzenin talebini olumlu yönde karşıladı. Bakanlık uzmanları gözetiminde, 2024 Mayıs ayında heykelin müzede silikon ayak kalıbı alındı ve bu kalıbın Boubon Antik Kenti’ndeki bronz heykel kaideleriyle birebir uyumlu olduğu tespit edildi. Ayrıca, Cleveland Müzesi’nin yetkilendirdiği arkeometri uzmanı Prof. Dr. Ernst Pernicka ve Bakanlığın uzmanları, Boubon Antik Kenti ile Burdur Müzesi’nde bulunan Valerianus heykeli ve Marcus Aurelius heykelinden numuneler aldı.
Bu analitik çalışmalar Almanya’daki Curt Engelhorn Arkeometri Merkezi laboratuvarlarında yapıldı ve heykelin Boubon’da uzun yıllar gömülü kaldığını kesin olarak kanıtladı. Bu bilimsel bulgular sonucunda, Cleveland Sanat Müzesi, Marcus Aurelius heykelinin Türkiye’ye iadesini kabul etti ve Manhattan Bölge Savcılığı, durumu Türkiye’ye bildirdi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Manhattan Bölge Savcılığı ve HSI arasındaki iş birliği, 2021 yılında başlamış olup, Lucius Verus, Septimius Severus ve İmparator Caracalla’ya ait heykeller de dahil olmak üzere birçok Boubon kökenli eser Türkiye’ye dönmüştür. Türkiye, Marcus Aurelius heykelinin iadesiyle birlikte, kültürel mirasını koruma konusunda önemli bir adım atmanın yanı sıra tarihi eser kaçakçılığına karşı yürütülen uluslararası mücadelesinde büyük bir başarı elde etmiştir. Bu heykelin dönüşü, mevcut mücadelenin en önemli dönüm noktalarından biri olarak kaydedilmektedir.
Antik çağın en değerli bronz eserlerinden biri olarak kabul edilen bu heykel, Roma İmparatoru Marcus Aurelius’u bir filozof olarak tasvir etmesiyle dikkat çekmektedir. Antik Roma dönemi açısından önemli bir kültürel yapı olan Sebasteion’da yer alan bu eser, 2024 yılı içerisinde doğduğu topraklarla yeniden buluşacaktır. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri
