Antalya’nın Demre ilçesinde, dünyaca ünlü ‘Noel Baba’ olarak bilinen Aziz Nikolaos’un adını taşıyan kilisedeki kazı çalışmalarında önemli bir tarihi keşif yapıldı. Yapılan kazılar sonucunda, kilisenin güney cephe kısmında yer alan iki katlı yapının alt katındaki sondaj çalışmaları sırasında bir lahit ortaya çıkarıldı. Kilisenin avlusunu güneyden sınırlayan bu yapının içinde tespit edilen lahit, Orta Çağ döneminde meydana gelen depremler ve tsunami olayları sonucu alüvyonlarla kaplanmış olan eski döneme ait kilise zeminlerinin altından çıkarıldı.
Elde edilen verilere göre, bulunmuş olan lahidin, Myra bölgesinde Aziz Nikolaos’a ait olan mezarın bir parçası olabileceği değerlendirilmektedir. Kazı çalışmaları sonucunda şu ana kadar lahidin kapak kısmı gün yüzüne çıkarıldı. Kazı ekibi, bu bulgunun toprak altında kalan kısmının da açığa çıkarılmasıyla önemli bilgilere ulaşmayı hedefliyor. 6 Aralık’ta anılan Aziz Nikolaos’un ölüm yıl dönümünde yapılan bu kazıların sonuçları merakla bekleniyor.
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nde görevli Kazı Başkanı Doç. Dr. Ebru Fatma Fındık, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ‘Geleceğe Miras’ projesi kapsamında devam eden kazı çalışmalarında lahdin, 20 metre uzunluğundaki iki katlı yapının içinde bulunduğunu açıkladı. Doç. Dr. Fındık, “Aldığımız verilerle bu lahit, bezemesiz bir grup içerisinde yer almakta ve yerel taştan yapılmıştır. Kapağı, hafif yüksek beşik çatılı olup, dar yüzeyde yarı dairesel bir çıkıntı oluşturacak şekilde tasarlanmıştır. Tahminlerimize göre, lahdin toprak altındaki bölümünün 1,5-2 metre yüksekliği bulunmaktadır,” diye belirtti.
Kazıların sürdüğü alanda yapılan sondaj çalışmalarında, lahdi bulmadan önce çok sayıda pişmiş toprak kandil parçası ve hayvan kemiği keşfedilmiştir. Doç. Dr. Fındık, “Bu alanın tarihi boyunca, seller ve tsunamilerin etkili olduğunu biliyoruz. Bu veriler, lahdin çok daha eski dönemlerde bir doğal afetten sonra oluşan kum ve çakıl tabakasıyla kaplandığını ve bu nedenle günümüze ulaşabildiğini göstermektedir,” şeklinde ekleme yaptı.
Bölgedeki bu lahidin tarihi önemi tartışılmaz. Bu tür bir bulgu, Aziz Nikolaos’un mezarının yerini doğrulayan bir arkeolojik kanıt olarak değerlendirilmektedir. Doç. Dr. Fındık, “Bu lahit, Myra kentinin kutsal temenos alanına, yani mezarlık alanına yakın bir konumda bulunuyor. 5. yüzyıl kaynaklarından edindiğimiz bilgilere göre Aziz Nikolaos’un burada gömüldüğüne dair birçok veri mevcuttur,” dedi. Ayrıca, bu bulgu sayesinde, Aziz Nikolaos’un gerçek mezarının yerinin belirlenmesi yönünde önemli adımlar atılmış olmaktadır.
Taşın gömülü kısmında olabileceği düşünülen bir kitabe için çalışmaların devam edeceğini belirten Doç. Dr. Fındık, “Kazı çalışmaları, sadece lahidin değil, çevresindeki diğer buluntuların da incelenmesini kapsıyor. Olasılıkla lahdin yanında bir kitabe bulacağız, bu da bize daha fazla bilgi verecektir,” dedi.
Kazı çalışmalarının 1989 yılında başladığı biliniyor. Aziz Nikolaos’un mezar yerinin yakınında bulunan bu kilisenin, 6. yüzyıldaki kaynaklarda belirtildiği üzere, burada inşa edilmiş olduğu düşünülüyor. Aziz Nikolaos, yaşamı boyunca Myra’da