Gazeteci Tolga Saçıkara, İstanbul’da tinercilerin ve uyuşturucu bağımlılarının mesken tuttuğu bir mezarlık hakkında dikkat çeken açıklamalar yaptı. Bu mezarlık, Osmanlı padişahı Sultan Abdülaziz Han’ın katillerinin yattığı yer olarak biliniyor. Tarihteki önemli olaylardan birinin faili olan Serasker Hüseyin Avni Paşa ve Bahriye Nazırı Kayserili Ahmet Paşa’nın öldürülmesi ardından halk arasında Çerkes Hasan Efendi’nin kahramanlık hikayesi öne çıkıyor. Çerkes Hasan Efendi, 30 Mayıs 1876’da gerçekleştirilen darbenin ardından, Sultan Abdülaziz’in intikamını almak için harekete geçmiştir. Darbenin gerçek suçlularını bulma isteğiyle, husumet beslediği paşaları öldürmeyi planlayan Hasan Efendi, ulusal kahraman olarak halkın gönlünde yer edinmiştir.
Çerkes Hasan Efendi, 4 Haziran 1876’da Darbenin başını çeken paşalar önünde eylemini gerçekleştirerek, Serasker Hüseyin Avni Paşa ve Bahriye Nazırı Kayserili Ahmet Paşa’yı ortadan kaldırmıştır. Ancak, bu cesur davranışı sonrası yakalanarak Beyazıt Meydanı’nda idam edilmiştir. Sorgusunda hiç pişman olmadığını belirten Hasan Efendi, halk tarafından gerçek bir kahraman olarak anıldı. Ancak geçirdiği süreç içerisinde, kabri günümüzde harabe halde bulunuyor. Edirnekapı’da ıssız bir köşede yer alan kabri, tinercilerin ve uyuşturucu bağımlılarının uğrak yeri haline gelerek kötü bir duruma düşmüştür. Mezarlığın etrafında kötü kokular yayılmakta ve sivrisinekler bölgeyi istila etmektedir.
Çerkes Hasan Efendi’nin hayat hikayesini derinlemesine inceleyen Tolga Saçıkara, Hasan Efendi’nin ilk Ömer Halis Demir olarak tarihte yer aldığını ifade etmektedir. Kahramanlık hikâyesinin ardında, Sultan Abdülaziz’e duyduğu saygı ve intikam arzusu yattığını belirten Saçıkara, bu sürecin hem kişisel hem de toplumsal bir anlam taşıdığını vurgulamıştır. Hasan Efendi, iyi bir eğitim almış, askeri alanda kendini geliştirmiş ve halk arasındaki etkinliğini artırmıştır. “Büyük bir kahraman” olarak anılan Hasan Efendi için kabri, unutturmaya çalışılan bir yapı haline gelmiştir.
Mezarlığın durumu günümüzdeki yetkililer tarafından da ele alınmalı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü, kabrin bakımını yapmak ve bu tarihi mirası kurtarmak için harekete geçmek istediğini ifade etmiştir. İlgili müdürlük, bu alanı ücretsiz olarak devralmak istemektedir. Ancak, burada yapılacak olan ameliyatın sadece istimlak ile değil, aynı zamanda nitelikli bir restorasyon ile de gerçekleşmesi gerektiği görülmektedir. Yıllarca kayıtsız kalan bu mezar, nihayetinde sadece bir tarihi yer değil, aynı zamanda bir ulusal kahramanın anısını da yaşatacak bir alan olmalıdır.
Sonuç olarak, Çerkes Hasan Efendi’nin yaşamı, Osmanlı Devleti’nin geçirdiği zorlu sürecin bir yansıması olarak değerlendirilmelidir. Kendi halkının geleceği için sergilediği cesaretiyle anılmayı hak eden bu kahramanın kabri, günümüz kent yaşamında unutulmuş bir hatıra olarak kalmamalıdır. Gazeteci Tolga Saçıkara’nın çağrısıyla, bu alanın onarılması ve kabrinin şanına yaraşır bir hale getirilmesi, toplumun geçmişle karşı karşıya kalmasını ve tarih bilincinin güçlenmesini sağlayacaktır. Umarız İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü, bu sorunu çözerek, halkın kahramanını yeniden hatırlamasına vesile olur.
